خیمه شب بازی

«صادق چوبک» (۱۳۷۷-۱۲۹۵) نویسنده و مترجم ایرانی است که همراه «صادق هدایت» و «بزرگ علوی»، پدران داستان‌نویسی نوین ایران محسوب می‌شوند. از آثار مشهور او می‌توان از مجموعه داستان «انتری که لوطی‌اش مرده بود» و رمان‌های «سنگ صبور» و «تنگسیر» را نام برد.
مجموعه داستان خیمه‌شب‌بازی که در سال ۱۳۲۴ منتشر شد، شامل یازده کوتاه بود با نام‌های: داستان‌های نفتی، گل‌های گوشتی، عدل، زیر چراغ قرمز، آخرشب، مردی در قفس، پیراهن زرشکی، مسیو الیاس، اسائه ادب (تقدیم به صادق هدایت)، بعدازظهر آخر پاییز (تقدیم به مسعود فرزاد) و یحیی است. این مجموعه علی‌رغم محبوبیت بسیاری که در مدت کوتاهی پیدا کرد، به‌خاطر داستان «اسائه ادب» تا ده سال بعد اجازه تجدید چاپ نداشت (این داستان در چاپ بعد با «آه انسان» جایگزین شد). چاپ‌های جدید این کتاب توسط ناشران مختلفی از جمله جاویدان و جامه‌دران به چاپ رسیده است.
این مجموعه درباره بدبختی‌های آدم‌هایی است از طبقه‌های مختلف اجتماع و با مشکلات متفاوت. چوبک دیدی واقعی به مسائل اجتماعی داشت و سعی می‌کرد مانند دوربینی نمایش‌گر مشکلات جامعه باشد، تا شاید تلنگری به ذهن جامعه بزند. برخی داستان‌های این مجموعه پس از سال‌ها، هنوز از بهترین‌های داستان کوتاه ایران هستند (مانند «عدل»).
بیش‌تر داستان‌های چوبک درباره‌ی تیره‌روزی مردمی است که اسیر خرافه و نادانی و پایبند به مذهب هستند. او یک رئالیست تمام عیار بود که منعکس کردن چرک‌ها و زخم‌های طبقه رها شده فرودست را منعکس می‌کرد. چوبک، چهره کریه و ناخوشایندی از انسان بی‌چیز، گرسنه و فاقد رؤیا ارائه می‌دهد. شخصیت‌هایی که او خلق می‌کند، در داستان‌های کوتاه‌اش و همچنین رمان سنگ صبور، اسیر رکود و جمود زیستی‌ای هستند که اجازه خلق باورهای بزرگ و فکرهای مترقی را نمی‌دهد. او طبقه فرودست را هرچند به عنوان مظلوم، اما به شکل گناهکاری ترسیم می‌کند که هرچه بیشتر در گل و لای فرومی‌رود. چوبک در توصیف واقعیت‌های زندگی وسواس زیادی داشت و این هم از ویژگی‌های آثار اوست. به سبب همین دقت نظر در جزئیات و درون‌بینی‌ها، او را رئالیست افراطی و گاهی حتی ناتورالیست خوانده‌اند.