ما و جهان اساطیری

کتاب " ما و جهان اساطیری " (گفت‌و‌گوی هوشنگ گلشیری با مهرداد بهار) به کوشش "باربد گلشیری" منتشر شده است. واقعاً چه می‌شود اگر اسطوره‌شناسی شناخته‌شده به دیدار قصه‌نویسی برجسته برود؟ چه می‌شود کسی که از واقعیات افسانه می‌سازد با فردی که افسانه‌ها را می‌کاود و رابطه‌شان را با دنیای امروز بررسی می‌کند، ساعت‌ها گپ بزنند؟ نتیجه چیزی است که در کتاب ما و جهان اساطیری (گفت‌و‌گوی هوشنگ گلشیری با مهرداد بهار) منتشر شده است.

هوشنگ گلشیری، قصه‌نویس برجسته، میزبان مهرداد بهار، اسطوره‌شناس شناخته‌شده و فرزند ملک‌الشعرای بهار است. آن‌ها در چندین ساعتی که روبه‌روی یکدیگر نشسته‌اند، از «ما»ی تاریخی سخن گفته‌اند. کار بهار که بنیان‌گذار اسطوره‌شناسی در ایران است، نشان دادن حیطه، ساز‌و‌کار و تحلیل جهان اسطوره‌ای است تا به صورت مقدس، آسمانی و قطعی به چنین جهانی ایمان نیاوریم و عاقلانه بیندیشیم. گلشیری نیز که با هدف تلمذ با او گفت‌و‌گو می‌کند، در بسیاری مواقع با پافشاری، بهار را وامی‌دارد تا بگوید در عمق کار چه می‌خواسته انجام دهد.

این «ما» که بهار و گلشیری در این اثر از آن می‌گویند، فرهنگی است و بسیار وسیع‌تر از آن‌چه به گردن می‌آویزند یا تبلیغ می‌کنند و بهار به الحاح بارها می‌گوید که در اصل اغلب مربوط به حوزه‌ی فرهنگی آسیای غربی است که طی اعصار پاییده و مسخ‌ شده تا به ما برسد. کتاب ما و جهان اساطیری (گفت‌و‌گوی هوشنگ گلشیری با مهرداد بهار) در یازده فصل تدوین شده و نگرش مهرداد بهار را به مقوله‌ی اسطوره و اسطوره‌باوری به دست می‌دهد. گلشیری در میانه‌‌ی متن بحث را با هوشمندی از اسطوره در عصر باستان به تاریخ معاصر هدایت می‌کند تا تاریخ عقل‌ستیز این ملک را بکاود.