غایت ابداع

زبان عربی بعد از ظهور اسلام در سرزمین ایران نیز همه‌گیر شد. درباریان و بزرگان و اهل فضل و ادب به زبان عربی آگاه بودند و به آن زبان شعر می‌سرودند. علاوه بر این متون نثر و نوشته‌های بسیاری نیز به زبان عربی داریم. نوشته‌ها و نامه‌هایی که عموما به نثر مصنوع و متکلف نوشته شده‌اند و خواندنشان برای مخاطبان عادی کاری دشوار است. هرچندگاه هدف نویسندگان نیز از نوشتن به چنین زبان دشواری، فخرفروشی و افاضه‌ی فضل خود بوده است. بهرحال ما متون عربی بسیاری داریم که با این‌حال از بهترین منابع ادبی ایران شناخته می‌شوند. نامه‌های عربی خاقانی از آن دسته است. محمدرضا ترکی در کتاب غایت ابداع؛ نامه‌های عربی خاقانی، به بررسی و شرح نامه‌های عربی خاقانی پرداخته است. در این نامه‌ها علاوه بر ارزش ادبی متون، اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی وضع و حال دوران زندگی خاقانی به دست می‌آوریم. خاقانی در این دو نامه درباره‌ی دو تن از بزرگان اهل ادب و فضل نیز صحبت می‌کند که منبعی مستند برای شناخت آن دو نیز به شمار می‌رود.