معمای غازان خان (بازخوانی پرونده توسعه ایران بر مبنای سرمشق فکری نظریه ابر ریسمان)

شاید امکان تعیین مبدا زمانی دقیقی برای خلق مفهوم توسعه وجود نداشته باشد. به طور رسمی اصطلاح توسعه پس از شروع پروژه بازسازی اروپای پس از جنگ جهانی دوموضوعیت یافت. اما ریشه تاریخی مفهوم توسعه به تحولات اجتماعی و فکری اروپای بعد از جنگ‌های صلیبی و تلاش اروپاییان برای ساماندهی وضعیت مادی و این جهانی خود باز می گردد. از نظر تاریخی رنسانس در غرب، مهم‌ترین منبع تحول فکری و جهان‌بینی کشورهای اروپایی به‌شمار می‌رود. پیش از وقوع رنسانس و در خلال قرون وسطی در بین شهروندان اروپایی از یک طرف اطلاعات بسیار اندکی درباره تمدن عظیم شرق وجود داشت. جهان‌بینی مبتنی بر یونیورسالیسم ذات‌گرای قرون وسطی، محور رستگاری را با ارکان جامعه بسته فئودالی سازگار کرده بود.