گئورکی پلخانف، پایهگذار جنبش سوسیال دموکراسی کارگری روسیه و یکی از متتفکران و نظریهپردازان مارکسیسم در جهان است. وی در سالهای پایانی سده نوزدهم و اوایل قرن بیستم آغاز برجستهای از خود در زمینه فلسفه تاریخ و تاریخ فلسفه به جای گذاشت. پلخانف نظریه ماتریالیستی نقش تودههای مردم، نقش شخصیت در تاریخ، هم کنشی زیربنا و روبنا، و تاثیر متقابل ایدئولوژی بر تحولات اجتماعی را گسترش داده آنها را به زبان ساده باز میگوید.
در این کتاب ترجمه شش مقاله از پلخانف فراهم آمده که از این قرارند: مسائل اساسی مارکسیسم، چند کلمهای در دفاع از ماتریالیسم اقتصادی، در تبیین ماتریالیستی تاریخ، تذکراتی چند پیرامون تاریخ, و سیری در فلسفه تاریخ. گفتنی است پلخانف در حاشیه رساله مسائل اساسی مارکسیسم نوشت که لنین و هواداران بلشویک وی زیر تاثیر اندیشههای ضد سرمایهداری توخالی نیچه، خواهان استقرار سوسیالیسم در روسیه عقب مانده شدهاند. پلخانف پس از انقلاب فوریه 1917نیز بر این باور بود که این انقلاب، انقلابی بورژوایی است که باید دوره طولانی از تکامل سرمایهداری را بگذارند، از این رو، وی نسبت به انقلاب سوسیالیستی اکتبر رویکردی منفی پیش گرفته و آن را چونان نقض تمامی فوانین تاریخ تلقی کرد.