تاریخ جدید مانند جامعۀ پژوهشگر و موضوع پژوهش از دو بعد ماده و روح تشکیل شده است. بدین سبب تاریخ جدید از ابزارهای نوین مثل آمارگیریِ برخاسته از اقتصادِ جمعیتشناختی یاری میگیرد تا مظاهر مادی را پشت سر بگذارد و به روح جوامع تاریخی دست یابد. همچنین موضوعاتی را مطرح میکند که به نظر مورخ سنتیِ اروپا بی ارتباط است؛ حوزهای که تاریخ را در حوادث و وقایع و قهرمانان و پیروزیها و شکستها محدود میکند. تاریخ مرگ و موضعگیری جمعی و فردی در برابر آن از جمله موضوعات نوظهور در حیطۀ تاریخ است. دربارۀ کتاب تاریخ جدید میتوان گفت که این کتاب دریچهای به روی قرائتی متفاوت از تاریخ گشوده است؛ قرائتی که با خوانش رایج در باب تاریخنگاری غرب متفاوت است.