خانههای تاریخ مروری است بر نظریههایی که در سدۀ گذشته به یاری مورخان آمده است. گرچه همواره تاریخپژوهان سنتی از کاربست نظریه پرهیز داشته و بر این باور بودهاند که نظریه موجب انقطاع روایتهای تاریخی میشود، این کتاب نشان میدهد که حتی سرسختترین مخالفان نظریه گریزی از آن ندارند. متنی چنین جامع، با چشماندازی از سابقۀ تعامل تاریخ و نظریه که به دست داده است، اگر نگوییم بینظیر دستکم کمنظیر است و با توجه به داغ شدن این مباحث در بین مورخان ایرانی در دو دهۀ گذشته، این متن از جمله متنهایی است که همواره جای خالی آن احساس میشده است.
نویسندگان، به ترتیبی تاریخی و با اتکا به معتبرترین و شناختهشدهترین منابع، نظریههای تاریخی را از تجربهگرایی گرفته تا انواع و اقسام رویکردهای پستمدرن بررسی کردهاند.
وجه تمایز این متن از اندک اقران آن را میتوان نظرگاه آموزشی نویسندگان کتاب و پرهیز از پیچیدهنویسیهای رایج در این زمینه، و ارائۀ گزیدههایی از برترین آثار تاریخی نوشتهشده در چارچوبهای نظری به شمار آورد که به شکلی عملی دانشجویان و پژوهشگران تاریخ را با کاربرد نظریه در تاریخنگاری آشنا میکند.