جامعه باستان

«جامعه باستان» کتابی است به قلم لوئیس هنری مورگان که با ترجمه محسن ثلاثی و توسط انتشارات ثالث در اختیار مخاطبان قرار گرفته است. کتاب تاریخ تحول انسان‌های اولیه و توانایی آن‌ها برای زیست در این کره خاکی با اتکا بر قدرت ذهن را مورد واکاوی قرار داده و بنابر ضرورت این موضوع ما با کتابی قطور مواجه هستیم. لوئیس هنری مورگان نویسنده این اثر به عنوان پدر انسان شناسی تکاملی شناخته می‌شود او که از تماس با سرخپوستان «ایروکوایی» در ایالت بومی‌شان یعنی در نیویورک به بررسی انسان کشیده شده بود این مطالعات را ادامه داد و علم انسان شناسی تکاملی را قوام بخشید. در نگاه نخست، روش سرخپوستان در نام‌گذاری خویشاوندانشان که برای او غیر عادی بود، توجهش را جلب کرد و در ادامه از راه سفرهای شخصی و نیز مکاتبات گسترده به گردآوری موادی درباره اصطلاحات خویشاوندی اقوام گوناگون پرداخت و در خلال همین گردآوری‌ها به این کشف ژرف و هیجان انگیز رسید که نظام‌های خویشاوندی در سراسر جهان وجود داشته‌اند که با یکدیگر همسان اما بانظام‌هایی که برای مردمان هند و اروپایی و سامی‌زبان شناخته شده بودند، تفاوت بسیار داشتند. این کشف زمینه‌ساز مطالعات بعدی مورگان شد تا سرانجام او را به نگارش کتاب مهم «جامعه باستان» رساند. مورگان در این کتاب خطوط عمده شیوه‌ای را ترسیم می‌کند که به کمک آن انسان خود را از راه اختراع پی در پی شیوه‌های کارآمدتر تولید، از توحش به بربریت و سرانجام به تمدن فراکشید. با وجود اشتباهاتی که امروزه از این اثر مشخص شده و انتقاداتی که بر آن وارد آمده، او در جامعه باستان همه پرسش‌های عمده‌ای را که هنوز هم برای علم دگرگونی اجتماعی اساسی است، مطرح می‌کند و درباره آن‌ها به روشنگری می‌پردازد.