در پژوهش حاضر تلاش شده است که تاریخچه ای اجمالی از خاورشناسی و در پی آن ایران شناسی ارائه شود و مجموعه ای از دست آوردهای کوشش گران خاورشناس و ایران شناس غربی و شرقی در یک جا گرد آوری و معرفی شده، در اختیار دانشجویان رشته ایرانشناسی قرار گیرد.
با توجه به اینکه ایران شناسی طی سالیان متوالی گذشته زیر مجموعه ای از خاورشناسی محسوب می شد، محتوای این کتاب در دو گفتار بیان شده است. در اولین گفتار با عنوان "خاورشناسی، بستر ایران شناسی" به بررسی خاورشناسان و خاورشناسی و نقد آن، معرفی کتاب جنجال برانگیز شرق شناسی ادوارد سعید و بازتاب آن در ایران و جهان، تاریخچه خاورشناسی و اشکال و اشاعه آن، انجمن ها و نشریات و همایش های خاورشناسی، و نهایتا حوزه های پژوهش در خاورشناسی و منابع تاریخی آن می پردازد.
دومین گفتار با عنوان "ایران شناسی" در حین معرفی جریان ایران شناسی غربی و نقدهای وارده به آن در ایران، تعریفی از ایران شناسی ارائه شده است. و سپس تاریخ مختصر ایران شناسی در سده های هفدهم تا بیستم و در کشورهای گوناگون از جمله آلمان، انگلیس، آمریکا، اسپانیا، ژاپن، اتریش، لهستان، ایران و بسیاری دیگر از کشورهای جهان همراه با اشکال گوناگون آن مورد بررسی قرار گرفته است. در انتهای این گفتار، به بررسی ابزار و راه های گسترش و اشاعه ایران شناسی و حوزه های پژوهش در آن و منابع تاریخ ایرانشناسی پرداخته شده است.