ناسیونالیسم ملت و ملیت

مطلب مهم درباب ناسیونالیسم به حاکمیت ملی باز می‌گردد. ملت اگر وجود دارد حاکمیت می‌خواهد و قانون وضع می‌کند. مردم از زمان‌های دور و دراز بوده‌اند اما تا دو قرن پیش ملت به معنی جدید وجود نداشته است و مردمی که برای خود حق حاکمیت و قانون‌گذاری قائل باشند هنوز به وجود نیامده بودند. معنی جمله این نیست که ادمی تا ۲۰۰ سال پیش قانون وضع نمی‌کرده و نمی‌توانسته است قانون وضع کند. بلکه مراد این است که وقتی مردم به ملت تبدیل می‌شوند خود را دیگر نه رعیت بلکه شریک در اداره کشور می‌دانند. در اینکه قبل از پیدایش ملت انبیا و حکیمان و دانایان آورندگان و تدوین‌کنندگان قانون بوده‌اند کسی تردید نمی‌کند. در مدینه‌های یونانی و در مصر و چین و ایران و هند دانایان قانون‌گذار کم نبودند. کافی است به کتاب اصول حکومت آتن ارسطو مراجعه کنیم تا نام عده‌ای از آن بسیار را بدانیم.