رساله ای در تئاتر سیاسی،مردمی و خیابانی

گزیده‌ای از کتاب: موضوع مهم در تئاتر مردمی مقوله‌ی زبان است، که مسئله‌ی زبان مورد استفاده در تئاتر مردمی مسئله‌ی حساس و رمز موفقیت در اجرا محسوب می‌شود. زبان از طرفی باید زبان ملی باشد که به طور رسمی زبان عمومی و رایج در یک کشور است، اما این کافی نیست به خصوص در کشورهایی با ملیت‌های مختلف مثل ایران. علاوه بر زبان ملی دانستن زبان‌های رایج در کشور مانند کردی، ترکی، بلوچی،ترکمنی و عربی ضروری است، حتی گاه استفاده از لهجه‌های خاص مانند مازندرانی، گیلکی، اصفهانی و… و گاه لهجه‌های مورد استفاده اهل فن مانند زبان کارگران معدن با واژه‌های مربوط به معدن و معدن کاوان، زبان کارگران کوره پزخانه‌ها؛ زبان رایج در بین بعضی از گروه‌های مردم مانند زبان زرگری و… به هنرمندان تئاتر مردمی در برقراری رابطه با گروه هدف کمک می‌کند.

در زمینه زبان تاکید می‌شود که هنرمند تئاتر از کاربرد هر نوع اهانت زبانی، ضرب‌المثل‌های رایج که در خدمت جدایی و ایجاد تفرقه توسط حکومت‌ها به وجود آمده ‌ست، مانند اهانت به ترک‌ها، کردها، رشتی‌ها، اصفهانی‌ها، مشهدی‌ها و… که موجب خشم گروه‌های هدف و مانع رسیدن به اهداف گروه‌های تئاتری می‌شود، باید به شدت پرهیز نماید.

لازم است تئاتر مردمی اصول و قواعد صحیح دستور زبان مورد استفاده را در ضمن کار و اجرا، غیر مستقیم ترویج و تبلیغ کند. در مواردی گروه تئاتر مردمی می‌تواند زبانی را که توسط مردم عادی و عوام به کار می‌رود به مناسبت های خاص با دقت و وسواس مورد استفاده قرار داده تقلید کند. گروه تئاتری از کاربرد لغات و کلمات نامتجانس، محرمات زبانی، زبان فحش و اهانت آمیز، حتی اگر توسط بخشی از توده‌ها به کار می‌رود خودداری کند، یا در صورت لزوم آن‌ها را تعدیل کند.

گروه تئاتر می‌تواند به پالایش زبان اهمیت دهد. اما نباید زبان را خراب کند و قواعد دستوری را به هم بزند.