اندیشۀ اصلاح دین یکی از رویکردهای مهم در تاریخ معاصر ایران بوده و هست. این پژوهش بر آن است تا گذری بر سیر آن داشته و نشان دهد بنیاد آن در دورۀ قاجار، بر آموزههای سیّد علیمحمّد باب استوار بود و پس از پیوند با تعالیم محمّد بن عبدالوهاب در دورۀ پهلوی، بهگونهای فراگیر دینمدارانِ تجددخواه را مجذوب خود کرد. در میان داعیان اصلاح دین، شیخ هادی نجمآبادی (معلم فکر اصلاح دین در عصر قاجار) که در جلد نخست به اندیشۀ او پرداخته میشود. در مجلد دوم اندیشۀ اصلاح دین در ایران نسل دیگری از دین مداران تجددخواه موضوع بررسی قرار دارند که بیشتر در عصر پهلوی فعالیت داشتند؛ چهرههایی که در میان آنها شریعت سنگلجی از جایگاه ویژهای برخوردار است.