زندگی سخت

«زندگی سخت» یکی از بحث‌برانگیزترین آثار «تواین» است که سبک و سیاق متفاوت او و البته بازی‌های زبانی بی‌پایانش این اثر را در کارنامه‌ این نویسنده‌ نامدار از جایگاه ویژه‌ای برخوردار کرده است. زندگی سخت نه یک اثر زندگینامه‌ای است، نه رمان و نه یک کتاب تاریخی و در عین‌حال همه‌ این‌ها هم هست. کتاب یک دوره از زندگی «مارک‌ تواین» را در برمی‌گیرد که او راهی سفری طولانی می‌شود و درباره‌ همه‌ی آنچه در این سفر می‌بیند، می‌نویسد. او به ساختار عجیبی در این کتاب رسیده است، او داستان‌ها و ماجراها را در هر بخش از قول افرادی که با آن‌ها مواجهه شده، نوشته است. کتابی با ?? فصل که در هر کدام‌شان درباره‌ی یک ماجرا حرف زده است، مثلا درباره‌ «مورمون‌ها» یا «مردمان ایالت یوتا» و بعد در هر یک از این فصل‌ها بازی‌های زبانی بسیاری را پیاده کرده است، و البته کتاب پر است از اشاراتی به متون قدیمی از جمله کتاب مقدس که به این اثر عمق عجیبی بخشیده است و همه‌ این‌ها در لفافی از طنز خاص تواینی پیچیده شده‌اند.او با هر آدمی که روبرو می‌شود ماجراهای مربوط به او را از زبان خود آن شخص روایت می‌کند و همین سبب می‌شود که کتاب از جاذبه‌ی بسیار زیادی برخوردار باشد.