تاریخ خاورمیانه

کتاب‌های جدید دربارۀ منطقۀ خاورمیانه همه با پیش‌بینی روزهای بهتر پایان می‌یابند. اما کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر نوشته شده بدون استثنا مهر بطلان بر این خواب و خیال‌ها زده‌اند. با این حال اگر امیدی هم باشد، آن است که با خروج تدریجی آمریکا از عراق، مردم خاورمیانه دگربار به سبک خود، مناقشاتشان را حل‌وفصل کرده و برای سرنوشت خود تصمیم می‌گیرند. چنانکه پیتر گفت، «منطقۀ خاورمیانه طی قرون، رؤیاهای فاتحان و صلح‌طلبان را با هم خلط کرده است.»

واژۀ «خاورمیانه» اروپامحور است. عجیب نبود که برای مردم شبه‌قارۀهند آزاردهنده باشد. از نگاه آنان، این منطقه «باختر میانه» است. حتی ممکن است بگویند «غرب آسیا». چرا نه! اما ایراد آنجاست که دیگر مصر را شامل نمی‌شود. به همین منوال، «جهان عرب» که امروزه رواج یافته ایران و اسرائیل را که دست‌کم در کانون نگرانی‌های منطقه‌ واقع شده‌اند دربرنمی‌گیرد.