بلاغت و فصاحت زبان عربی درکنار اقلیم مدیترانهای و تمدن فرهنگی هزاران ساله، هنر و ادبیات مصر را به یکی از باشکوهترینها تبدیل کرده است. از امکلثوم تا نجیب محفوظ و یوسف شاهین، هرکدام قلههایی از هنر و ادبیاتند که به فرهنگ مصر چهرهای جهانی دادهاند. نجیب محفوظ راوی سویهی روشنفکرانهی جامعهی مصر که مانند هر روشنفکر حقیقی دیگری، سیاست، عشق و تاریخ سرزمینش، پیوندی ناگسستنی دارند، در داستانها و رمانهایش ستایشآمیزترین متنها را دربارهی جلوههای یگانهی فرهنگ سرزمینش و خوی و منش مردمانش نوشته و در همین حال به سیاست و سیاستمداران و دینخویان مزور و ریاکار و مخالف آزادی، همواره حمله کرده است. با اینهمه این برندهی نوبل ادبیات، هماره از عشق نوشته و عاشقانههایش داستانهایی هستند که شعرهای بر لبان عاشقانش «انت عمری»ست! کتاب «در خان الخلیلی اتفاق افتاد»، یکی از عاشقانههای پر از عطش و سوزوگداز است که خواندنش هیچ کم ندارد از دست در دست معشوقی حقیقی، راه رفتن در کوچهها و گذرهای قاهرهی همواره بیدار. محفوظ محلهی کودکی و جوانیاش را به مکانی تبدیل میکند که همچون موجودی زنده، هوشیار است و نفس میکشد و نفس به نفس عشاق قصه میدهد. این کتاب هرآنچه برای فهم عیش و لذت عاشقانهای که در خان الخلیلی اتفاق افتاد را در خود دارد و البته که هر عشق سرشار و عمیقی پیوندی با عشقهای سرشار و عمیق هرجای دیگر دنیا دارد و ازهمینرو خواندن رمان نویسندهی بزرگ مصری، همهی ما را بیبدیل با خود همراه میکند.