«ریشههای اقتصادی رنسانس» عنوان سخنرانی دکتر علی شریعتی (1312-1357 خورشیدی) در مدرسه عالی بازرگانی به تاریخ آذرماه 1349 خورشیدی است. دکتر شریعتی در این سخنرانی از شکلگیری بورژوازی، نقش جنگهای صلیبی، اصلاح دینی همچون «پیششرطهای» از میان رفتن قرون وسطی که بر دو محور فئودالیته و آخرتگرایی استوار بود و نیز سرزمین رنسانس سخن میگوید. از میان تجربه رنسانس، شریعتی به پروژه روشنفکران در جامعه مذهبی میرسد و چنین نتیجه میگیرد: «تمدن جدید در اثر ترک مذهب به وجود نیامد، بلکه در اثر تغییر بینش مذهبی به وجود آمد». کتاب حاضر، از دوره چهارم گفتارهای دکتر شریعتی است. از مباحث کتاب نیز میتوان به رگههای نژادپرستی در نظریات غربی، خصوصیات قرون وسطی، مهاجرت صلیبی نه جنگ صلیبی و... اشاره کرد.