حکمت ناصریه

رساله حکمت ناصریه نخستین ترجمه در گفتار در روش دکارت فیلسوف بزرگ رنسانس عصر روشنگری است که برای ایرانیان از زبان فرانسوی توسط ملا لاله زار همدانی و امیل برنه کارمند سفارت ترجمه می شود. ما در این اثر اولین مواجهه ایرانیان با فلسفه جدید غرب را در ظرف فارسی می یابیم. لحظه ای تاریخی و بی بدیل که معانین جدید در قالب قدیم می نشینند: لکن در همان حین ملتفت شدم که در این مدت که می خواستم تقریر الذهن نمایم که همه چیز باطل و بلااصل بود به طور بداهه و ضرورت بر من واضح شد که من که تفکر می نمودم پس باید شی باشم و ملاحظه کردم که همین حرف حقیقت دارد و از اینکه فکر می کنم پس هستم. فیتفکری یثبت کونی و وجودی.