پژوهش های ایرانی باستان و میانه

کتاب حاضر مشتمل بر جستارها و مقالات استاد بدرالزمان قریب در حوزه‌ی خطوط و زبان‌های باستانی ایران و نیز کیش مانوی است. این مجموعه سیزده مقاله‌ی فارسی، دو مقاله‌ی انگلیسی و نیز گزارش یک سفر علمی (به سن پترزبورگ) را شامل می‌شود. مقالات کتاب بر اساس موضوع رده‌بندی و مقالات فارسی در چهار بخش تنظیم شده‌اند. بخش اول با عنوان "فارسی باستان و میانه" شامل این مقالات است: "کتیبه‌ی جدید خشایارشا"، "کتیبه‌ی تازه‌یافته‌ی خط میخی منسوب به خشایارشا"، "ماهیار نوابی و سنگ‌نوشته‌ی بغستان (بیستون)"، "آپادانا: ایران" و "کتیبه‌‌ای به خط پهلوی در چین". بخش دوم با عنوان "دستور تاریخی و گویش"، این مقالات را دربر می‌گیرد: "تاثیر قانون بارتلمه بر ساختار فعل‌های زبان فارسی"، "تحول وجه تمنایی به ماضی استمراری در زبان‌های ایرانی" و "تاریخچه‌ی گویش‌شناسی در ایران". در بخش سوم تحت عنوان "مانویت" نیز این مقالات آمده است: "سخنی درباره‌ی منوهمد روشن (بهمن روشن)"، "هفته در ایران قدیم، پژوهشی در هفت‌پیکر نظامی و نوشته‌های مانوی"، "خدای مزدیسنان در یک متن مانوی"، "عدد پنج در اسطوره‌ی مانی". بخش چهارم با عنوان "به بهانه‌ی جشن و سفر" نیز دو مقاله را شامل می‌شود: "نوروز، جشن بازگشت به زندگی، جشن آفرینش و جشن تجلی عناصر فرهنگ مدنی"، "سفر علمی به سن پترزبورگ". دو مقاله‌ی انگلیسی این مجموعه نیز به اهمیت اعداد در اسطوره‌شناسی مانوی و یک سنگ‌نوشته‌ی تازه‌یافته شده به زبان فارسی باستان اختصاص دارد.