شاه عباس کبیر هنگامی به سلطنت رسید که غرب و شمال غربی کشور به اشغال عثمانیان درآمده بود و در شرق نیز خراسان مورد تاخت و تاز ازبکان قرار داشت. در صحنه داخلی طی دوازده سال پس از مرگ تهماسب، قدرت پادشاه کاهش یافته بود، دستهبندیهای قبیلهای قزلباشان مجدداً به شکل حادی بروز کرده و دوگانگی میان ترکان و تاجیکان همانقدر شدت داشت که هنگام تأسیس سلسله صفوی در هشتاد سال قبل بود و در غیاب یک شاه قدرتمند، هر یک از مقامات عمده و دولتی تنها در فکر منافع خود بودند، که در نتیجه این عوامل، کشور در وضعیتی نزدیک به هرج و مرج کامل به سر میبرد. شاه عباس با اولویتبندی مشکلات متعدد توانست در طول مدت سلطنتش سلسله صفوی را به اوج قدرت، شکوه و عظمت خود برساند.