وطن ف‍ق‍ط ی‍ک س‍رزم‍ی‍ن ن‍ی‍س‍ت

ادیتادوگالیچ، دختر شانزده ساله ای که به هنگام جنگ بوسنی به همراه خانواده اش به آلمان فرار کرده، در کتاب «وطن فقط یک سرزمین نیست»، خاطرات خود را از زندگی در بوسنی قبل و در حین جنگ بازگو می کند. خاطره هایی که در برخی فصل ها از زبان مادر و پدرش روایت می شود و همگی توصیف درد ها، رنج ها و شادی‌های آنهاست. کتاب علاوه بر فصل هایی که به ماجرای فرار و پناهندگی ادیتا و خانواده اش و مشکلاتی که در این زمینه متحمل شده اند می پردازد، در بخش های ابتدایی خود، توصیفاتی دقیق از ویژگیهای جغرافیایی، فرهنگی و مذهبی بوسنی هرزگووین ارائه می کند. کتاب، تصویری جذاب و خواندنی از شیوه های زیستی مردمان این سرزمین و آداب و رسومشان و همینطور مناظر اسرارآمیز طبیعت اطرافشان را به نمایش می گذارد. همچنین علاوه بر پرداختن به خاطرات واقعی ادیتا و خانواده اش در مورد جنگ و فرهنگ کشورشان، در لایه های پنهان خود، به نقد رفتار ها و تفکراتی می پردازد که به منجر به پدیده خانمان سوز جنگ می شوند. کارین کوسترر، نویسنده کتاب، ادیتا و خانواده اش را به عنوان شاهدان عینی جنگ، وادار به یادآوری خاطراتی می کند که نمایشگر زندگی آن ها قبل و بعد از جنگ است؛ نمایشی که در پی تاکید بر وجه نابودگرانه جنگ و تاثیرش بر زندگی این آدمهاست. کتاب از زندگی عادی ادیتا و خانواده اش در آپارتمان شخصی شان در مرکز شهر زورنیک و با تصویری دقیق از معماری زیبای خانه آغاز می شود و در فصل های انتهایی خود به یک زندگی خلاصه شده در کیف های سفری می رسد. ادیتا در بازگویی خاطراتش، تنها به ذکر وقایع مهم تاریخی و سیاسی و حوادث مربوط به جنگ نمی پردازد. روایت داستانی او از زندگی مردم بوسنی در روزهای قبل از جنگ و سنت های کوچکی مثل نوشیدن قهوه، مراسم ماه رمضان و غذاها و شربت های مخصوص افطار، اعیاد مذهبی و دیگر مراسم مسلمانان بوسنیایی، زمینه ای آرام و پر از نشاط و زندگی را پیش از حادثه جنگ به تصویر می کشد. از این لحاظ می توان جنگ را نقطه بزنگاه خاطرات ادیتا وآغازی برای کشمکش ها و تعلیق های آن دانست. «وطن فقط یک سرزمین نیست» کتابی است که به گفته نویسنده اش، صلح و آشتی را رواج می دهد و علیه هیچ ملتی نوشته نشده است.