سرمایه داری یا سوسیالیسم؟

کتاب سرمایه‌داری و سوسیالیسم یکی از کتاب‌های معروفی است که از سوی هانس هرمان هوپ اقتصاددان معروف مکتب اتریشی به چاپ رسیده است. این کتاب به بررسی مقایسه‌ای مزایای نظام‌های سوسیالیسم و سرمایه‌داری می‌پردازد و این کار را با استفاده از دو منظر اقتصادی و اخلاقی انجام می‌دهد. هوپ در این کتاب انواع مختلف سوسیالیسم را معرفی می‌کند و معتقد است که از منظر نظریه اقتصادی تمام اشکال سوسیالیسم موقعیتی پایین‌تر از سرمایه‌داری خواهند داشت. وی همچنین به بررسی جنبه‌های اخلاقی نیز پرداخته و معتقد است از این منظر نیز سوسیالیسم دست پایین‌تر را در مقایسه با سرمایه‌داری دارد. مهم‌ترین موضوع در این میان به حقوق مالکیت برمی‌گردد که به نظر هوپ در سوسیالیسم از آن غفلت شده یا نادیده گرفته می‌شود. همچنین از نظر وی تخصیص منابع نیز در سوسیالیسم به دلیل مشخص نبودن قیمت واقعی با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود. هانس هرمان هوپ در بررسی خود از دلایلی سخن گفته است که پیش‌تر نیز در آثار کسانی مانند جان لاک و اخیرا در کارهای موری روتبارد و لودویک فون‌میزس ذکر شده بود. یکی از این موارد قاعده‌ای است که هوپ از آن به‌عنوان «نظریه طبیعی مالکیت» نام می‌برد و حاکی از این است: کسی که نخستین‌بار منبعی را کشف کرده و از آن استفاده می‌کند، صاحب آن منبع می‌شود و به وسیله ساز و کارهایی مانند هدیه یا تبادل می‌تواند مالکیت آن را به دیگری انتقال دهد. از نظر وی پذیرش این قاعده یا رد آن یکی از بنیادی‌ترین مسائل در اختلاف بین این دو نظام فکری است و...