این مجموعه ارزشمند از مهمترین آثار جامع تاریخی به شمار میآید که در بین سالهای 1935 الی 1975 در امریکا منتشر شده است و تاریخ زندگی انسان از دوران پیش از تاریخ تا پایان سدۀ هجدهم را در برمیگیرد. طرح ویل دورانت و همسرش برای نگارش این مجموعه تا تاریخ معاصر غرب در زمانهشان یعنی سال 1933 بود، اما مرگ هر دو مانع از آن شد که این مجموعه از دوران ناپلئون پیشتر بیاید.
فرایند برگردان، آمادهسازی و انتشار تاریخ تمدّن به زبان فارسی به همت انتشارات فرانکلین و به صورت سیزده جلد جداگانه از میانههای دهه 30 شمسی آغاز شد. به گواه اسناد تاریخی موجود در انتشارات علمی و فرهنگی که به تازگی تنظیم و تجمیع شدهاند، نخستین ارادهها برای ترجمۀ این مجموعه به تاریخ خرداد 1335 و قرارداد میان همایون صنعتیزاده به نمایندگی از انتشارات فرانکلین و امیرحسین آریانپور در مقام مترجم جلد مشرقزمین گاهوارۀ تمدن برمیگردد.