فرصت های بر باد رفته در تاریخ ایران، اندک نیستند؛ اما هنگامی که از دریچه نهادها، به این مسئله بنگریم؛ ریشه بسیاری از کژتابی ها، نقصان ها و خلاف آمدهای کنونی را می توان به نقاط عطف تأسیسی نسبت داد. بزنگاه های تاریخی ناگزیری که در نتیجه هجمه های ویران کر منتج شده از ارتباط با فرنگستان؛ نتوانستند معمار مناسبی برای آینده ایران باشند. در این میان؛ به نظر می رسد نهاد مجلس مطالعه موردی مناسبی است که از یک سو ریشه در سنت های ایرانی و اسلامی داشت و از سوی دیگر، همراه با نخستین پیام آوران و نقالان ایرانی که به توصیف دیده های خود از فرنگ پرداخته بودند؛ ما به ازایی به نام «پارلمان» یافته بود. ناگفته پیداست که رجوع به سنت ها تنها در برخورد نا گزیر انه و شاید عاجزانه، با مفاهیم و نهادهای جدید صورت گرفته بود؛ مسئله ای که به منازعه های مفهومی و سیاسی در ازد امنی در ایران دامن زده است.