شانزده مقاله در ما و مدرنیت آمده است، خواندن این ۱۶ مقاله، فوائدی دارد، که یکی از آن ها، شناختی است عمیق تر که انسان شرقی از خود پیدا می کند. اگر این شناخت اصولی باشد مسلماً به دیگران، مخصوصاً به چهره ی استعمارگر، تسری پیدا می کند. بعضی از آثار، به دلیل مرارت و زحمتی که مؤلف می کشد و آن چنان حاصل تحقیق و دانسته هاش را عادلانه و با صداقتی ذاتی و لازم، کنار هم می آورد که مشخص است نویسنده، نه تنها مسئولیت نوشتن و اندیشیدن را حس می کند، در فکر تسری دانسته های خود، نیز هست. این اندیشمندان اهل قلم از گروه آدمیانی هستند که تنها به فکر غرق نشدن خود نبوده اند و سعی کرده اند «که بگیرند غریق را.