هنباز با رهروان راز

آن راز آشنای سوز و ساز دلشدگی، در این بیت، یکی از بنیادهای جهان بینی نهانگرایی را که هزاران بار، در چکامه های اوی و دیگر سخنوران راز، بازتاب یافته است و بر آفتاب افتاده است، دیگربار باز گفته است: ستیز و آویز همواره ی خرد و شیفتگی و گسلی ژرف که آن دو را از هم جدا می دارد. شیفتگی پردیز (=حریم)ی است فروگرفته با باروهایی ستبر و سُتوار و ستوه آور که تنها پردیزیان بدان راه می توانند داشت: آن مردمان کامه و کام که دوز آشامانی اند رسته از بند و دام ننگ و نام: آن لام پوشانِ از خود گسسته ی جام که تیزهوشان و پختگان خرد، در برابرشان، خام ترین خامان می توانند نمود و بود.