تالکت پارسنز و کنشگر اجتماعی

کنش اجتماعی هر آن فعالیت نیتمند در تمایز از رفتار است که توسط کنشگر در متن شرایط جامعه سر می‌‌زند. کنشگر می‌‌تواند در قالب مفاهیم مختلف فکر کند، انتخاب نماید و تصمیم بگیرد. پیش‌‌بینی، برنامه‌‌ریزی و آینده‌ نگری متضمن تأمل و چاره‌‌اندیشی برای توزیع بهره‌‌‌گیری گروهی از استعدادهای متفاوت اعضای جامعه است. ضمناً انگیزه کنش آگاهانه و ارادی هدفمند و معنادار نزد کنشگران متعامل وفق هنجارهای نظام اجتماعی گره می‌‌خورد و این در حالی است که پیامدهای ارادی کنشگری بیش از پیامدهای ناخواسته آن تابع احتمال است. از سوی دیگر کنشگری مثل شخصیت به عنوان واحد فیزیولوژیکی موضوع مطالعه علم زیست‌‌شناسی و علوم وابسته بوده و به عنوان واحد اخلاقی تمیزدهنده خیر و شر موضوع مطالعه حقوقدانان و علمای اخلاق است؛ ولی به عنوان واحد روان‌‌شناختی دارای علایق آگاهانه و ناآگاهانه موضوع مطالعه روان‌‌شناسان، روان‌‌کاوان و روان‌‌پزشکان قرار می‌‌گیرد و مطالعه فرهنگش به انسان‌‌شناسی سپرده می‌‌شود یا اقتصاد و سیاست از وجوه کنشگری‌‌های اقتصادی و سیاسی وی پرده برمی‌‌دارند. جامعه‌‌شناسی با این وجود تمایلات و رغبت‌‌ها و نیازهای کنشگر را نسبت به اشخاص و سایر اعضای جامعه در قالب هنجارهای مشترکی می‌‌نگرد که از نهادینگی کنش و واکنش‌‌های آنان ساختمند شده است و ضمن تداوم تطورش با حفظ تعادلی پویا از تعاملات کنشگران نیز متأثر می‌‌گردد. کتاب حاضر می‌‌کوشد این ابعاد غیرقابل تقلیل کنشگری در نظام اجتماعی را دستمایه فهم نظم‌‌های نوظهوری سازد که قوانین و قواعد ثابت و متغیرشان برای شناخت جامعه ضرورت دارد. در هر حال اثر حاضر تمرینی است در خوانش نظریه نظام اجتماعی تالکت پارسنز به وجهی که انگیزش‌‌های کنش با هنجارهای ساختی مقارن بنمایند و جهت‌‌گیری‌‌های وضعیتی کنشگر متناظر با مقتضیات کارکردی نظام جلوه کنند.کنش اجتماعی هر آن فعالیت نیتمند در تمایز از رفتار است که توسط کنشگر در متن شرایط جامعه سر می‌‌زند. کنشگر می‌‌تواند در قالب مفاهیم مختلف فکر کند، انتخاب نماید و تصمیم بگیرد. پیش‌‌بینی، برنامه‌‌ریزی و آینده‌ نگری متضمن تأمل و چاره‌‌اندیشی برای توزیع بهره‌‌‌گیری گروهی از استعدادهای متفاوت اعضای جامعه است. ضمناً انگیزه کنش آگاهانه و ارادی هدفمند و معنادار نزد کنشگران متعامل وفق هنجارهای نظام اجتماعی گره می‌‌خورد و این در حالی است که پیامدهای ارادی کنشگری بیش از پیامدهای ناخواسته آن تابع احتمال است. از سوی دیگر کنشگری مثل شخصیت به عنوان واحد فیزیولوژیکی موضوع مطالعه علم زیست‌‌شناسی و علوم وابسته بوده و به عنوان واحد اخلاقی تمیزدهنده خیر و شر موضوع مطالعه حقوقدانان و علمای اخلاق است؛ ولی به عنوان واحد روان‌‌شناختی دارای علایق آگاهانه و ناآگاهانه موضوع مطالعه روان‌‌شناسان، روان‌‌کاوان و روان‌‌پزشکان قرار می‌‌گیرد و مطالعه فرهنگش به انسان‌‌شناسی سپرده می‌‌شود یا اقتصاد و سیاست از وجوه کنشگری‌‌های اقتصادی و سیاسی وی پرده برمی‌‌دارند. جامعه‌‌شناسی با این وجود تمایلات و رغبت‌‌ها و نیازهای کنشگر را نسبت به اشخاص و سایر اعضای جامعه در قالب هنجارهای مشترکی می‌‌نگرد که از نهادینگی کنش و واکنش‌‌های آنان ساختمند شده است و ضمن تداوم تطورش با حفظ تعادلی پویا از تعاملات کنشگران نیز متأثر می‌‌گردد. کتاب حاضر می‌‌کوشد این ابعاد غیرقابل تقلیل کنشگری در نظام اجتماعی را دستمایه فهم نظم‌‌های نوظهوری سازد که قوانین و قواعد ثابت و متغیرشان برای شناخت جامعه ضرورت دارد. در هر حال اثر حاضر تمرینی است در خوانش نظریه نظام اجتماعی تالکت پارسنز به وجهی که انگیزش‌‌های کنش با هنجارهای ساختی مقارن بنمایند و جهت‌‌گیری‌‌های وضعیتی کنشگر متناظر با مقتضیات کارکردی نظام جلوه کنند.