بررسی گفتمان روشنفکری و روشناندیشان ایرانی در چالش با سیاست و قدرت، پس از انقلاب مشروطه زمینهساز طرح مسئلههای جدی در وضعیت کنونی ایران است؛ چراکه پیامد این تعامل، سیطرهٔ «سیاست» و سیاستزدگی در تمامی شئون روشنفکری ایرانی بود و شوربختانه بخشهای بسیاری در حوزههای فکری، اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی برای روشنفکری ایرانی مهجور ماند. از این رو، تأمل موشکافانه و ارائهٔ تعریف، دامنه و پیامد رابطهٔ روشنفکر و سیاست در ایرانِ امروز بیش از پیش ضروری به نظر میآید. خواندن زندگی روشنفکرانی که به اصلاح ایران اهمیت میدادند و همواره دغدغهمند بودند برای جوانان امروز بسیار مهم است.به همین دلیل این کتاب بخشهایی را از اندیشهٔ یکی از پیشگامان روشنفکران «اصلاحگرا» در چارچوب یک کتاب، گردآوری کرده است. اندیشههای احسان نراقی، جامعهشناس نامآشنا در ایران و اروپا، در روزگار کنونی اهمیت ویژهای دارد؛ چه، تحلیل ها و نگاه جامعهشناسانهٔ او در حوزهٔ روشنفکری خردپذیر و عملگرا و بهعنوان پژوهشگر اجتماعی میتواند در کنار کسانی هماندیشهٔ او، یکی از پیشنهادها و پذیرهها برای گذر از بنبست و بحران سیاسی اجتماعی در ایران برای کسانی باشد که به آزادی و آبادانی ایران میاندیشند.