اندیشیدن فراگیر

کتابِ اندیشیدنِ فراگیر: آدمی و جهانِ او، اثرِ ادگار مورن، اندیشمندِ فرانسوی، دربارۀ آیندۀ انسان و جهان است. مسئلۀ مورن این است که زندگیِ آیندۀ انسان بر روی این کرۀ خاکی با چه خطرات و تهدیدها و در عینِ حال نویدها و امیدهایی رو‌به‌روست. صد البته، مورن قصدِ پیشگوییِ آینده را ندارد. او سرِ آن دارد که با نگاهی چندوجهی به ما نشان دهد که وضعیتِ زندگیِ انسان در حوزه‌های مختلفِ علم و فن‌آوری و اقتصاد و دین و محیطِ زیست و... احتمالاً با چه چالش‌ها و فرصت‌هایی روبه‌روست. از همین روی، مورن در کتابِ اندیشیدنِ فراگیر با نگاهی کل‌گرا و جامع‌نگر ارتباطِ حوزه‌های مختلفِ زیستِ انسان را ردیابی می‌کند. کتاب با مرورِ زمینه‌های کیهانی، طبیعی، زیستی و اجتماعیِ زندگیِ بشر پیچیدگی و درهم‌بافتگیِ مسائلِ انسانی و راهِ ورود به این دنیای پیچیده را می‌کاود و با استخراجِ بینش‌ها و بصیرت‌هایی از انسان‌شناسی، البته به معنایی که خود از این لفظ مراد می‌کند، نشان می‌دهد که چرا بی‌اعتنایی به پیچیدگی و درهم‌بافتگیِ امور راه‌حل‌های متخصصانِ جزءنگر را چه‌بسا با شکست رو‌به‌رو کند. در عینِ حال، مورن بر محدودیت‌های معرفتِ انسانی تأکید دارد و هر گونه خوش‌بینیِ ناشی از غرورِ شناختی و جزمیت را نگران‌کننده می‌یابد. واقعیت‌های مطرح‌شده در اندیشیدنِ فراگیر در کنارِ نگاهِ چندجانبۀ مورن به آیندۀ حیاتِ بشری این کتاب را به اثری جذاب و خواندنی بدل کرده است.