این کتاب رمان فارسی را از اولین قدمها و نمونهها تا به امروز معرفی میکند و مهمترین هدف آن به وجود آوردن منبع و مرجعی موثق برای شناخت رمان فارسی و تحقیق و بررسی آن است. رمانها براساس تاریخ اولین انتشار فهرست شدهاند و در نهایت تعداد ۸۵ اثر از ۴۰ نویسندهی برجستهی ادبیات داستانی فارسی جمعآوری شده است. برای معرفی رمانها، گزیدهای از متن اثر آورده شده که در انتخاب آن به این مسئله توجه شده که این بخش کوتاه بتواند گویای خط اصلی داستان باشد.
سپس دربارهی بخشهای فنی و ویژگیهای محتوا و ساختار آن، زمان و مکان اتفاقات مهم، ذکر نام شخصیتهای اصلی و همچنین ژانر و زوایه دید و نحوهی روایت نیز توضیحاتی ارائه شده است. در این راستا سعی شده که اطلاعات اساسی و مهم برای خواننده مشخص باشد. در بخش دیگری به نام «شرح و تفسیر»، نویسنده بررسی و تحلیل مختصری از اثر را به قلم خود قرار داده، بخشی که به نقل از نویسنده نقد و ارزیابی نیست، بلکه صرفاً برای شناخت بیشتر مخاطب از اثر است.
میمنت میرصادقی در این اثر، داستانها را به ترتیب زمانی و براساس آنچه سه نسل داستاننویسی مدرن ایران نامیده میشود، تقسیم کرده است: نسل اول نویسندگانی از جمله صادق هدایت، صادق چوبک، ابراهیم گلستان و… که در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ فعال بودند. نسل دوم نویسندگانی همچون احمد محمود، هوشنگ گلشیری، غلامحسین ساعدی و… که در سالهای دههی چهل به بعد تا قبل از انقلاب، داستان خلق میکردند و نسل سوم نویسندگانی هستند که بعد از انقلاب ۱۳۵۷ در صحنهی داستاننویسی ایران ظهور کردند.