خیام نیشابوری (زندگی، افکار و رباعیات)

کتاب خیّام نیشابوری کتابی مفصل درباره‌ی زندگی، آثار و افکار حکیم خیام نیشابوری است. حسین دانش و رضا توفیق این کتاب را تألیف کرده‌اند و مسعود جعفری جزی تدوین و تصحیح آن را انجام داده است. این کتاب اولین بار در سال ۱۳۹۹ به چاپ رسیده و ۵۸۳ صفحه دارد.

خیّام نیشابوری دانشمندی نامدار و شناخته‌شده در سطح جهان است. او در علوم جبر‌، هندسه، نجوم، ریاضیات و فلسفه تبحر داشت. گفته می‌شود خیام در سال ۴۴۰ هجری‌ قمری در نیشابور متولد شده و در سال ۵۱۷ در همان شهر درگذشته است. او بخش عمده‌ی زندگی خود را به تحصیل گذراند و از پیروان ابن‌سینا بود. امروزه خیّام را بیشتر با اشعارش می‌شناسیم؛ ولی شاعری پیشه‌ی اصلی او نبود. خیّام گاهی اشعاری به فارسی و عربی می‌سرود؛ اما ازآنجاکه تلاشی برای گردآوری و تدوین اشعارش نمی‌کرد، تشخیص دادن رباعیاتی که خود خیّام آن‌ها را سروده میان تمام اشعاری که به او نسبت داده شده، کار سختی است. حتی برخی محققان پیشنهاد داده‌اند تمام اشعاری را که به خیّام نسبت داده ‌شده‌اند، منتسب به مکتب خیّام بدانیم یا حتی وجود دو خیّام، یکی شاعر و یکی دانشمند را به رسمیت بشناسیم.

شناخت خیّام کاری دشوار است. مؤلفان این اثر در این کتاب با رویکرد علمی و با بررسی تمام منابع موجود کوشیده‌اند تا کتابی قابل‌اعتماد و موثق تألیف کنند. بخش‌های مربوط به زندگی و شعر خیّام را حسین دانش نوشته و مباحث مربوط به فلسفه‌ی خیّام و مقایسه‌اش با دیگر فلاسفه را رضا توفیق بر عهده گرفته است. این کتاب در شش فصل زندگی، آثار و افکار خیّام نیشابوری را به‌تفصیل شرح می‌دهد. خوانندگان پس از به اتمام رساندن کتاب می‌توانند خیّام و اندیشه‌هایش را به‌درستی بشناسند و از اشعارش لذت ببرند.