هوش اخلاقی، مجموعهای از تواناییها و مهارتهای شناختی است، که به ما توانایی توجه، پذیرش و عمل اخلاقی را میدهد. شناختن موقعیتهای اخلاقی و انتخاب رفتاری متناسب با آن موقعیت و بیتفاوت نماندن، نمونههایی از مهارتهای شناختی در هوش اخلاقی هستند. کسی که از هوش اخلاقی خوبی برخوردار است، در مواجهه با هر پیشامدی در زندگی، با کمک گرفتن از این مهارتهای شناختی و پردازش سریع اصول اخلاقی، میتواند شیوهی مناسبی را در ذهنش اتخاذ کند و واکنش رفتاری اخلاقی مناسبی، مبتنی بر عقل و منطق از خودش بروز بدهد. با این تعریف، هوش اخلاقی قوه و استعدادی است که هر چه بیشتر در خودمان پرورش بدهیم، واکنشهای ما کمتر آنی، واکنشی، هیجانی و بیشتر مبتنی بر اخلاق اصیل و خرد و عقل سلیم خواهند بود.