- بخشی از کتاب: منطقه افشار، منطقه نسبتا وسیعی با بیش از ۱۴۴ پارچه آبادی است که بخش گرماب مرکز آن بهشمار میرود. گرماب در جنوب شرقی شهرستان خدابنده قرار دارد و این منطقه از شمال و شمال شرقی به استان زنجان، از جنوب به استان همدان محدود میشود. منطقه افشار از توابع شهرستان خدابنده است. یکی از سرگرمیهای مردم منطقه افشار مانند دیگر نقاط محروم ایران، در شبنشینیها افسانه گویی است. همانطوری که باستانشناسان زمینی را میکاوند تا اشیایی را بیابند و کتیبهشناسان در پی یافتن سنگ نبشتههای پیشینیاناند تا حقایقی از گذشتگان را کشف کنند و به ما عرضه کنند، ادبیات شفاهی مانند افسانهها نیز در کنار باستانشناسی و کتیبهشناسی و غیره میتوانند مکمل شناخت فرهنگ و هنر و تمدن یک قوم، طایفه و ملت باشند. از جمله افسانههای آمده در این کتاب: گل به صنوبر چه کرد، صنوبر به گل چه کرد؟!، دیواوغلو عباس، خیر و شر، کچل، گاو زرد، شاه عباس و دختر خرچران، یوسف ثانی و...