شوق مجموعه‌داری

شوق مجموعه‌داری: گنجینه آثار لاکی ایران در عصر قاجار کتابی است دربارۀ مجموعه‌آثار لاکیِ اهداییِ عزّت‌ملک سودآور که از سوی «موزۀ اسمیتسونین» و «موزۀ هاروارد» برای نخستین ‌بار معرفی شده و به طبع رسیده است. در عصر قاجار علاوه بر شاهان و شاهزادگان، بیشتر رجال قاجار نیز باسواد و اهل قلم بودند و به خط و نوشتار توجه ویژه‌ای می‌کردند. بنابراین اکثر آنان همیشه قلمدان و ابزار کتابت همراه داشتند. با نگاهی به تاریخ هنر قاجار، درمی‌یابیم که تعداد زیادی قلمدان و آثار زیرلاکی در این دوره تهیه و تولید شده است. همزمان با این روند، تصاویر متعددی نیز از خارج کشور وارد فرهنگ تصویری ایران شد که بسیاری از هنرمندان تلاش کردند از این تصاویر اقتباس کنند. علاوه بر این، قلمدان‌ها و آثار زیرلاکی مورد توجه خارجی‌هایی که در ایران اقامات داشتند یا به ایران سفر می‌کردند قرار گرفت. آنان در بازگشت، تعدادی از این آثار را به عنوان تحفه و دستاورد سفر به کشورهایشان می‌بردند. بنابراین، علاوه بر داخل ایران، نمونه‌های ممتازی از این نوع آثار در بازارهای عتیقۀ فرانسه و انگلستان نیز به وفور یافت می‌شد. با آغاز قرن بیستم میلادی، تعدادی از مجموعه‌داران ایرانی به گردآوری آثار زیرلاکی اهتمام ورزیدند. در همین راستا، شماری از آنان، از جمله بانو عزّت‌ملک سودآور، به خارج از ایران سفر می‌کردند تا نمونه‌های نفیسِ چنین آثاری را از آنجا خریداری و با خود به ایران منتقل کنند. شوق مجموعه‌داری: گنجینه آثار لاکی ایران در عصر قاجار در سه بخش اصلی تدوین شده:

بخش نخست شامل پیشگفتار و مقالاتی دربارۀ اهمیت مجموعه‌داری و زندگی و دستاوردهای فرهنگی بانو عزّت‌ملک سودآور است. در این بخش مقالاتی دربارۀ زیبایی‌شناسیِ آثار زیرلاکیِ ایرانی در عصر زند و قاجار، و مصالح‌شناسی و فنون ساخت آثار لاکی ارائه شده است.

بخش دوم، منتخبی است از بیست اثر ممتاز مجموعۀ عزّت‌ملک سودآور که توسط نویسندگان کتاب، تحلیل و بررسی شده‌اند.

در بخش سوم یکصد و هشتاد و چهار شیء لاکی، شامل جلد کتاب، قاب آینه، قلمدان و جامُهری، از گنجینۀ دو موزۀ مذکور، به همراه شناسنامۀ آنها منتشر شده است.