در این داستان آل احمد به عنوان معلمی برای تدریس به روستایی دور افتاده فرستاده شده است. او ماجرای تحولات و رویدادهای آبادی و هر آنچه در مدت نه ماه اقامت خود در دِه دیده، شنیده و آزموده را به صورت یادداشتهای روزانه ثبت میکند. سرانجام یادداشتهای او هنگامی که به روستای دیگری منتقل میشود به اتمام میرسند.
نویسنده در نفرین زمین، زندگی روستایی و شهری را دائماً مقایسه میکند و فرق اصلی شهر و دِه را به رابطهی ما با زمین میداند. طرح کلی داستان روایتگونه و شیوهی آن واقعگرایانه با صحنهسازیهای مؤثر و گاه تصویری پراکنده درآمیخته شده است. با وجود اینکه زبان داستان تا حدی قدیمی است اما الگوی داستانهای جدید اروپایی را دنبال میکند.