سقوط فرقه ی دموکرات آذربایجان

فراز و فرود حکومت فرقهٔ دموکرات آذربایجان در فاصلهٔ پاییز ۱۳۲۴ تا پاییز سال بعد یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ معاصر ایران است، ولی آنچه این واقعه را از دیگر تحوّلات مشابهی که در همان ایّام در دیگر حوزه‌های تحت اشغال شوروی در اروپای شرقی و مرکزی جریان داشت، متمایز می‌کند بخش پایانی آن است، یعنی عقب‌نشینی روس‌ها از حوزهٔ تحت‌اشغال آنها در آذربایجان و آنگاه سقوط یک‌شبهٔ حکومتی که روس‌ها پنج سال صرف تهیه و برپایی آن کرده بودند.آنچه در این مجموعه ارائه می‌شود گزارش‌هایی است از این ماجرا به قلم مقامات سیاسی ایالات متحده و بریتانیا در همان دوره.