آشنایی با حکمت فهلوی

حکمت اشراق را گاه از دید ابن سینا بررسی کرده اند و گاه از دید صدرالمتألهین و کمتر محققی همانند هانری کربن پیدا شده است که اسرار سهروردی را نه از ظنّ خود بلکه از درون تعالیم او جستجو کند ولی همین فیلسوف اخیرالذکر نیز مع الاسف با توقف در نیمه راه لباب حکمت اشراق را با آراء و اهواء مانویه و اسمعیلیه و آذرکیوانیه و به ویژه با مطالب شیخیه پاک در هم آمیخته است. عنصر اصلی حکمت سهروردی طلب خمیره ازلی و ابدی یا پوریوتکیشی به لفظ پهلوی است که شیخ اشراق آن را در سه سنت ایرانی و اسلامی و یونانی جسته و یافته است حکمت ایرانی در زبان و بیان سهروردی حکمت خسروانی یا حکمت فهلوی نام گرفته و او خصوصاً در چارچوب کتاب حکمه الاشراق در پی احیاء و تجدید آن بوده است در کتاب حاضر که گونه ای درسنامه به شمار تواند رفت با کاوش در متون دو زبان های مانند هیاکل النور و الواح عمادی - هر دو از شیخ اشراق - و جزئی از شاهنامه فردوسی و کل تنسر و پاره ای از متون اندرزی پهلوی و جملگی آبان پشت اوستا کوشیده ایم تا دریابیم که ابعاد گوناگون احیاء حکمت فهلوی چیست همچنین حکمت اشراق صرفاً در جنبه بحثی و استدلالی خلاصه نمی شود و جنبه ذوقی آن هرگز کم اهمیت نیست. به همین مناسبت ترجمه و توضیح دعای صباح حضرت امیر(ع) که گنج شایگان اشراق عرفان باشد به منزله زیب و زیور رخشان یا شمسه این دفتر است.