برای تعیین موقعیت تاریخی و وضعیت ادبی حافظ و اشعارش، باید گفت که او هم عصر پترارک (۱۳۷۴-۱۳۰۴) است؛ فاضل، ادیب و شاعر برخاسته از رنسانس ایتالیا جنبشی که توجه به شرق دارد و یاکوب بورکهارت آن را تحلیل کرده است. پترارک فلورانسی که در نوجوانی همراه خانواده به پرووانس [Provence] این سرزمین رامشگران و حکمت شادان [Gaya scienza] پناهنده شد، راه خود دانته و «کمدی الهی» او پی گرفت و از طریق دلداده ی خود، لور Laurel به حماسه سرای عشق و زیبایی و به چهره ی متعالى افلاطونی رنج و شادی مجنون عشق تبدیل شد.