اگر در پهنه فلات ایران جایی را بتوان یافت که در عین گمنامی نامش از بزرگ ترین اقوام ایرانی یادگار باشد، زبانش از کهنه گراترین زبان های خانواده ایرانی باشد، آدابش از باستانی ترین آئین های آریایی مایه ور باشد و گذرانش با شیوۀ عصر اوستا هم طراز باشد، آنجا اشکاشم است. این ناحیه تاریخی بر بام گیتی - پامیر - بر دو کرانۀ نخستین خم آب پنج یا جیحون علیا ایستاده است. نیمی از آن در افغانستان و نیمی دیگر در تاجیکستان است...