ایوان واسیلیویچ (ایوان مخوف)

مهارت بولگاکف در نوشتن کمدی موقعیت و فراوانی صحنه های فارس و موقعیت های خنده آور، نمایشنامه ایوان واسیلیویچ را به یکی از کمدی های ماندگار روسیه تبدیل کرده است. خیال پردازی خلاقانه بولگاکف در این نمایشنامه به اوج تکامل می رسد. دانشمندی جوان دستگاهی اختراع کرده که قادر است در زمان گذشته نفوذ کند و در اولین آزمایش آن سارق و مدیر ساختمان را، که تصادفاً با ایوان مخوف همنام و هم شکل است، به زمان ایوان مخوف می فرستد و در عوض ایوان مخوف را به دوره شوروی می آورد. اگرچه به نظر می رسد در این کمدی تیغ انتقاد بولگاکف از نظام و حکومت شوروی، پس از حملات و تضییقاتی که بر آثارش روا داشته شده، کند شده است و ایوان واسیلیویچ بیشتر نقد رفتار شهروندان شوروی است تا حکومت. ولی این نمایشنامه نیز به مذاق مسئولان تئاتر حکومت شوروی خوش نیامد و اجازه نمایش نگرفت.