اضطراب تاثیر

اضطراب تأثیر مهم‌ترین و بنیادی‌ترین اثر هارولد بلوم، منتقد و متخصص شهیر شعر انگلیسی، است. او در این کتاب با مقدمه‌ای طولانی همه‌ی نظریه‌های ماتریالیسم فرهنگی را که می‌خواهند شکسپیر و دیگر شاعران را حاصل جمع نیروهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی عصر خودشان بنمایانند، ناقص و حتی شریرانه می‌خواند. او معتقد است شعر تنها در پاسخ به شعر گذشته پدیدار می‌شود و انگیزه‌ی شاعر متأخر در بستر رقابت با سنّت ایجاد می‌شود. بلوم تخیل شعر روشنگری را در طول سیصد سال، از میلتون تا استیونس در گرو این اضطراب می‌داند. بلوم، در نقدی فرویدی، مسئله‌ی شاعر متأخر با پیشگامش را مرتبط به عقده‌ی اودیپ می‌داند. در افزونه‌ی این کتاب، رابطه‌ی شعر و نظریه‌پردازی نیما و اسلاف و اخلافش با توجه به نظریه‌ی اضطراب تأثیر بررسی شده است. نیما در نظریه‌پردازی و شعر خود هم این اضطراب را صورت‌بندی می‌کند، و هم بر اضطراب خود غلبه می‌کند. شاملو و رویایی با کنارزدن نیما و اتصال به ادبیات پیش از نیما، می‌کوشند از نیما الوهیت‌زدایی کنند، اما براهنی نمونه‌ی شکست در برابر این اضطراب است.