«دیبز در جستجوی خویشتن» نوشته ویرجینیا ام اکسلاین، کتابی متقاعدکننده و روشنگر است که قدرت دگرگونکننده بازیدرمانی را از طریق مطالعه موردی پسر جوانی به نام دیبز بررسی میکند. این اثر پیشگامانه برای اولین بار در سال 1964 منتشر شد و نگاهی عمیق به فرآیند درمانی و تأثیر مداخله روانشناختی بر رشد کودک ارائه میدهد. اکسلاین، روانشناس برجسته کودک و چهرهای پیشرو در زمینه بازیدرمانی، از داستان دیبز برای نشان دادن پتانسیل شفا و کشف خود از طریق این رویکرد استفاده میکند.
در این کتاب اکسلاین سفر دیبز، پسر پنجسالهای که در ابتدا خود را به عنوان کودکی گوشهگیر و دارای مشکل عاطفی نشان میدهد، روایت میکند. اکسلاین از طریق یک سری جلسات بازیدرمانی، خروج تدریجی دیبز از پوستهاش و رشد خودآگاهی و انعطافپذیری عاطفی او را مستند میکند. این کتاب هم مطالعهای موردی و هم بازتابی از تکنیکهای درمانی به کار رفته در درمان دیبز است. در این کتاب اکسلاین اثربخشی بازیدرمانی را به خوبی توضیح میدهد و نشان میدهد که چگونه بازی میتواند وسیلهای برای بیان احساسات، مقابله با ترسها و حل مشکلات عاطفی باشد. تعامل دیبز با اسباببازیها و بازیهای تخیلی به او اجازه میدهد تا درگیریهای درونیاش را کشف و حل کند. محور اصلی کتاب مفهوم خودیابی و پذیرش خود است. سفر دیبز در پی کشف هویت و ارزش خود است. با درگیر شدن در بازیدرمانی، او شروع به درک و بیان احساساتش میکند که منجر به خودپندارهای مثبتتر و بهبود تعاملات اجتماعیاش میشود. اکسلاین بر اهمیت پرورش احساس عزت نفس و خودمختاری کودک در فرآیند درمانی تأکید میکند. همچنین اکسلاین اهمیت رابطه درمانی در بازیدرمانی را برجسته میکند. رویکرد او با همدلی، احترام و ایجاد فضایی امن و بدون قضاوت برای دیبز مشخص میشود. پیوند بین درمانگر و کودک به عنوان عنصر حیاتی در تسهیل رشد عاطفی و بهبودی به تصویر کشیده میشود. کتاب همچنین به نقش خانواده دیبز در سفر درمانی او میپردازد و تأثیر نگرشها و مشارکت والدین بر پیشرفت کودک در درمان را بررسی میکند. تعامل دیبز با والدینش زمینهساز درک بهتر رفتار او و پویایی گستردهتر خانوادگی در بازی است.
«دیبز: در جستجوی خویشتن» تأثیری ماندگار در حوزه روانشناسی کودک و بازیدرمانی داشته است. این کتاب به دلیل توصیف روشنگر فرآیند درمانی و نشان دادن تأثیرات عمیق بازیدرمانی بر رشد کودک مورد تحسین قرار گرفته است. این اثر همچنان منبعی ضروری برای دانشآموزان، پزشکان و هر کسی که به پتانسیل درمانی بازی علاقهمند است، باقی میماند.