بازی بزرگ

کتاب بازی بزرگ (عملیات سازمان‌های جاسوسی روس و انگلیس در آسیای مرکزی و ایران) اثر پیتر هاپکرک روزنامه‌نگار بریتانیایی است. رضا کامشاد این کتاب را به فارسی برگردانده است. این کتاب اولین‌بار در سال 1990 منتشر شده و چهارمین اثر این نویسنده محسوب می‌شود. پیتر هاپکرک نویسنده و مورخ و روزنامه‌نگار انگلیسی بود که در مورد کشورهایی که به آن‌ها سفر کرده بود، شش کتاب نوشت؛ از جمله: روسیه، آسیای مرکزی، چین، قفقاز، هند، پاکستان، ایران و بخش شرقی ترکیه.

کتاب بازی بزرگ در واقع به حضور و نفوذ امپراتوری انگلستان و روسیه در کشورهایی همچون ایران و هند و پاکستان در اوایل قرن نوزده می‌پردازد. هنگامی که این کشورها برای سلطه بر این مناطق با هم رقابت می‌کردند و در این رقابت از هیچ‌گونه سیاست تفرقه‌اندازی ابا نداشتند. دورانی که «آرتور کانلی» مأمور انگلیسی کمپانی هند شرقی آن را به‌درستی توصیف می‌کند و به آن نام بازی بزرگ می‌دهد. در آن ایام، این دو کشور راهکارهای بسیاری برای راه یافتن و به دست آوردن قدرت در این منطقه به کار گرفتند؛ از فرستادن مأمورینی در کسوت تاجر و مهندس تا تحریک مردم محلی و اختلاف انداختن بین مردم منطقه و استفاده از این درگیری‌ها و خود را به عنوان میانجی‌ معرفی کردن.