دموکراسی بدون دموکرات

یکی از مدرن‌ترین دموکراسی‌های جهان در سال 1918 در آلمان تاسیس شد؛ موسوم به «جمهوری وایمار» و پس از انقلابی شتابزده در نوامبر همان سال. اما تنها در عرض پانزده سال یکی از بدخیم‌ترین انواع توتالیتاریسم در تاریخ جهان دقیقا از زهدان همین دموکراسی مدرن زاده شد: رایش سوم؛ حکومتی سراسر ایدئولوژیک و نژادباور که فجایعی هولناک را رقم زد. جمهوری مانند قابله‌ای کور قاتل خویش را به دنیا آورد و جلاد از درون صندوق‌های رای به دموکراتیک‌ترین شیوه به قدرت رسید؛ بدون انقلاب، بدون کودتا و بدون خونریزی! آشنایی با جمهوری وایمار از چندین منظر بسیار مهم است: اول از بعد سرنوشت تاریخ آلمان، اروپا و جهان؛‌ دوم از جهت آشنایی با فاشیسم و ریشه‌شناسی آن و سوم - و از همه مهم‌تر - ار لحاظ «آسیب اجتماعی» جمهوری و دموکراسی به‌منزله پدیده‌هایی که عموما به اشتباه مقدس و نقدناپذیر انگاشته می‌شوند.