برخی از شاعران چون ،حافظ ،سعدی ،مولانا، عطار، شیخ محمود شبستری و ... به استوانه های فرهنگی و ادبی ایران بزرگ یا ایران فرهنگی که بسیار گسترده تر از جغرافیای ایران است بدل شده و موضوعی برای بحث و تفسیر اندیشمندان قرار گرفته اند و به حکم هر کسی از ظن خود شد یار من درباره هرکدام سخنی تافته اند. چنانکه درباره حافظ یکی او را سکولار و دهری یکی عارف یکی اهل می و شاهد بازی و یکی هم او را فقیهی شریعتمدار میخواهند.
درباره حضرت سعدی نیز تفسیرهای گوناگون وجود دارد و یک خوانش این است که او همچون (حافظ) بطور ژرف نگاه و باور به قرآن داشتند و برخی ابیات او ترجمانی از آیات و روایات و یا متاثر و مُلهم از آنها بوده است برخی موارد آنقدر آشکارند که نیاز به تحقیق و اثبات ندارند و برخی نیازمند کشف و تطبیق هستند. برخی از محققان برای نشان دادن این پیوند میان استوانه های ادب فارسی و بنمایه های اسلامی کوشش هایی انجام داده و تطبیق هایی میان آیات و روایات با ابیات بعمل آورده اند. این اثر در امتداد همان کوشش هاست.