لئوپلد فن رانکه

تفکرات لئوپُلدفُنرانکه اندیشمند آلمانی سدۀ نوزدهم میلادی، نقش مهمی در تحولات تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری این سده داشت. تلاشهای سُتُرگ رانکه و پنج دهه آموزش مهارت آموزانه دانش تاریخ،نخستین نسل مورخان حرفه‌ای را آموزش داد و پارادایم روشمندی در نگارش تاریخ بنیان نهاد. پارادایم رانکهای، الگویی رایج برای تاریخنگاری کشورهای آلمان، انگلیس، ایرلند، هلند، فرانسه، آمریکا و ژاپن گردید و تثبیت و تداوم آن به آموزش تخصصی مورخان، رشد تاریخنگاری علمی و روشمند، تأسیس کرسیهای دانشگاهی تاریخ و انتشار نشریات تخصصی انجامید. تمرکز بر پژوهش‌های اسنادی و آرشیوی، تربیت آرشیوداران حر‌ه ای و توجه به تاریخ شفاهی از مؤلفه های مهم و مهارت آموزانۀ پارادایم رانکه بود. با وجود این، قاعدۀ پارادایم رانکه، «گذشته همان طور که واقعاً اتفاق افتاده است» به تفاسیر و کج فهمی‌های فراوانی دامن زد، از جمله اینکه، آیا رانکه مورخی پوزیتیویست بود و بدون توجه به امکان تاریخی قاعده‌اش، در پی نگارش تاریخ اثبات گرایانه بود؟