جامعه شناسی اثبات ریاضی

کتاب جامعه‌شناسی اثبات ریاضی دارای دو ویژگی بسیار چشمگیر و قابل ستایش است. نخست این‌که موضوع آن ازجمله موضوعات نوظهور و خط مقدمی تفکر و اندیشه‌ی جامعه‌شناختی و فلسفی معاصر است. در این مرز مشترک میان جامعه‌شناسی و فلسفه هنوز مبانی و اصول جاافتاده‌ی اجماع‌شده‌ای به وجود نیامده و آثاری که صرفاً مبنای پژوهشی داشته باشد بسیار کم و نادر است. این وضع دشواری و ناهمواری قلمروی را آشکار می‌کند که نویسنده شجاعانه و البته محتاطانه وارد آن شده است. ویژگی برجسته‌ی دیگر کتاب نحوه‌ی مواجهه‌ی فکورانه و غیرمقلدانه‌ی نویسنده با موضوع است. صرف‌نظر از این‌که از نظر بنده یا هر فرد دیگری چه انتقاداتی می‌تواند در نقد و بررسی مفصل کتاب مطرح باشد، ظهور این قبیل آثار نوآورانه‌ی پژوهشی در فضای به‌شدت مقلدانه‌ی مدرنیستی ـ سیانتیستیِ جامعه‌ی فکری معاصر ایران رویدادی است بدیع، امیدبخش و سزاوار تحسین بسیار.

سعید زیباکلام

استاد فلسفه‌ی دانشگاه تهران