خودآگاهی اولین مولفه هوش هیجانی است. خودآگاهی به معنای برخورداری از درک عمیقی از هیجانات، نقاط قوت، ضعف ها و نیازها است. افرادی با خود آگاهی قوی، هرگز به طور افراطی انتقادگر نیستند و از آن سو نیز هیچ گاه به طور غیر واقع گرایانه امیدوار نیستند. آنها با خود و دیگران صادق هستند. افرادی که از میزان خود آگاهی بالایی برخوردار هستند، درک می کنند که احساساتشان چگونه بر خود آنها، دیگران، و عملکرد شغلی شان تاثیر می گذارد.