باقی‌مانده‌های آشویتس

جورجو آگامبن در کتاب از آشویتس چه می‌ماند: شاهد و بایگانی (یا باقی‌مانده‌های آشویتس ) پروژۀ هوموساکر را ادامه می‌دهد، پروژه‌ای پژوهشی که او پیش از آن با کتاب درخشانِ هوموساکر: حیات برهنه و قدرت حاکم آغاز کرده بود و سال‌های پس از آن را نیز درگیر نگارش و انتشار جلدهای پرشمار دیگر آن بود. آگامبن در این کتاب می‌کوشد معنا و امکان شهادت را روشن سازد. او در مقابل موضع «بیان‌ناپذیری» اردوگاه و سکوت دربارۀ آشویتس، شروع به سخن گفتن می‌کند و به تأسّی از پریمولوی، پرسش از اقتدار شاهد را پیش می‌کشد: چگونه نجات‌یافتگان می‌توانند به نیابت از غرق‌شدگان سخن بگویند و به جای آنها شهادت دهند؟ چگونه آنان می‌توانند به تجربه‌ای گواهی دهند که خودشان نیز از سرنگذرانده‌اند؟ آگامبن ویرانه‌های اخلاقیات آشویتس را برای طرح نوعی اخلاق نوین شهادت جست‌وجو می‌کند. نتیجۀ این جست‌وجو کتابی است تحریک‌برانگیز دربارۀ آشویتس که اندکی پس از انتشارش به زبان ایتالیایی آغازگر بحث‌های دامنه‌داری شد.