کلیات نظامی گنجوی

دیوان خمسه نظامى در واقع عبارت از شش دفتر است که چون «شرف نامه» و «اقبال نامه» هر دو شامل داستان اسکندر مقدونى است و این دو منظومه را با هم اسکندرنامه نیز گفته اند، مجموعه شش دفتر را «خمسه نظامى» نامیده اند.
هر یک از شش دفتر او، بنا به درخواست یکى از فرمانروایان زمان به رشته نظم درآمده است
مخزن الاسرار به نام ملک فخرالدین بهرام شاه پادشاه ارزن جان به سال 552 پایان یافته است
خسرو و شیرین بهنام ابوطالب طغرل ابن ارسلان پادشاه سلجوقى و اتابک شمس الدین ابوجعفر محمد ایلدگز ملقب به جهان پهلوان و برادر وى اتابک قزل ارسلان در حدود 573 آغاز و در 576 پایان یافته است
لیلى و مجنون به خواهش ابوالمظفر شروان شاه که از نسل بهرام چوبین بوده است گفته شده و سرودن آن فقط چهار ماه به طول انجامیده و در 585 هجرى پایان پذیرفته است
.هفت پیکر که آن را «هفت گنبد» و «بهرام نامه» نیز نامیده اند، به نام سلطان علاءالدین کرپارسلان در حدود 593 هجرى انجام یافته است
. شرفنامه را به خواهش اتابک اعظم ملک نصرالدین ابوبکر سلجوقى فرزند اتابک محمد جهان پهلوان سروده ولى تاریخ آغاز و انجام آن معلوم نیست اما از قرار پس از 593 هجرى به نظم درآمده است.
اقبال نامه یا خردنامه به نام ملک عزالدین محمود بن ارسلان سلجوقى پادشه موصل است. نظامى اقبالنامه را در سال 599 هجرى توسط یگانه فرزندش محمد نزد ملک عزالدین فرستاده است.