چالش های محیط طبیعی

کتاب حاضر با موضوع بررسی بلاهای زیست‌محیطی و راهکارهای مطلوب برای حفاظت محیط‌زیست در ایران گردآوری و تألیف شده است. این کتاب مشتمل بر 8 فصل است. مؤلف در فصل اول، مقدمه‌ای بر شالوده مطالعات محیط طبیعی و چشم‌انداز کشور ارائه می‌کند. در این فصل از کتاب، مؤلف درباره محیط طبیعی و اجزای پایه آن، توضیح داده و به تجزیه و تحلیل منابع لیتوسفری، هیدروسفری، اتمسفری و زیست کره محیط طبیعی پرداخته است. فصل دوم این کتاب تحت عنوان بحران آب در کشور، ضمن اشاره به وضعیت کنونی آب‌های جهان، درباره سیاست‌های کلی نظام در بخش منابع آب، وضعیت کنونی آب‌های ایران، چالش‌های بحران آب و شاخص‌های تطبیقی منابع و مصارف آب توضیحاتی را ارائه می‌نماید، همچنین با اشاره به رودخانه‌های مرزی ایران، چالش خشک‌سالی در جمهوری اسلامی ایران را مطرح کرده و به لزوم مدیریت منابع آب تأکید دارد. فصل سوم بحران خاک در کشور را مطرح می‌کند. در این فصل از کتاب، مؤلف ضمن اشاره به وضعیت فرسایش در جهان، سابقه بررسی‌های مربوط به فرسایش خاک در ایران را مرور می‌کند. سپس عوامل طبیعی مؤثر بر فرسایش خاک در ایران و همچنین عوامل انسانی تشدید کننده فرسایش در ایران را ذکر می‌کند. در ادامه ضمن تعریف محدودیت‌ها و چالش‌ها، راهکارهایی ارائه می‌کند. در فصل چهارم مؤلف درباره مخاطره زمین لغزش‌ها توضیح می‌دهد و به مباحثی از جمله زمین لغزش در ایران، مبانی نظری ناپایداری‌های دامنه‌ای، مقاومت برشی رسوبات سطح دامنه و عملکرد زمین لغزش‌ها می‌پردازد. در فصل پنجم چالش فرونشست مطرح می‌شود. مؤلف در این فصل از کتاب، سوابق مطالعات انجام شده در مورد فرونشست زمین را مرور کرده و سپس به انواع فرونشست از نظر عامل ایجابی اشاره می‌کند. در ادامه پایش فرونشست را تعریف کرده و درباره کشش سنج توضیحاتی ارائه می‌کند. فصل ششم این کتاب به توضیح درباره مخاطره زمین‌لرزه توجه دارد. در این بخش مؤلف به مباحثی از جمله: تکتونیک و زمین‌لرزه، زمین‌لرزه و پدیده‌های مرتبط با آن، گسل و زمین‌لرزه، شناخت میزان فعالیت‌های گسل‌ها و شواهد تکتونیک فعال، زمین ساخت و زمین‌لرزه در ایران و ... می‌پردازد. فصل هفتم کتاب مخاطره سیلاب را تشریح می‌کند و به تشریح مباحثی از جمله کانال‌های رودخانه‌ای و تأثیرات مورفومتری آن‌ها در وقوع سیلاب، رفتار آبراهه، تغییرات آبراهه رودخانه، مخاطرات آبراهه و ... می‌پردازد. در نهایت فصل آخر کتاب درباره روش‌های پژوهش در چالش‌های مطالعات محیطی توضیح می‌دهد.